Materiały do ćwiczenia 2

Jest to jedyna kość łącząca szkielet kończyny górnej ze szkieletem osiowym. Należy do kości długich.

Jest to pierwsza kość, która zaczyna kostnieć (w okresie płodowym) i jednocześnie ostatnia, która w pełni się formuje. Obojczyk często ulega złamaniom, w wyniku urazów barku lub upadków na wyciągnięte ręce.

W obojczyku wyróżnia się następujące części i struktury:

Łopatka jest kością płaską. Zawiera wydrążenie stawowe łopatki, które wraz z końcem dalszym kości ramiennej (czyli z głową kości ramiennej) tworzy staw ramienny.

Łopatka zawiera miejsca przyczepu aż 17 różnych mięśni. Jest to związane z dużą mobilnością stawu ramiennego.

Na poniższych rycinach zaznaczono istotne struktury łopatki.

Składa się z końca bliższego, trzonu i końca dalszego.

Na końcu bliższym tej kości znajdują się:

• Głowa kości ramiennej, która łączy się z wydrążeniem stawowym łopatki.
• Szyjka anatomiczna: oddziela głowę od pozostałej części kości.
• Guzek większy
• Guzek mniejszy
• Szyjka chirurgiczna: znajduje się poniżej guzków i jest to miejsce częstych złamań (stąd nazwa).

Na trzonie znajduje się:

• Guzowatość naramienna (miejsce przyczepu mięśnia naramiennego).

Na końcu dalszym znajdują się:

• Kłykieć przyśrodkowy (bloczek)
• Kłykieć boczny (główka).

Oba kłykcie łączą się z kością łokciową i promieniową.

• Położona przyśrodkowo (w kierunku przyśrodkowym).
• Koniec bliższy zawiera wyrostek łokciowy i wyrostek dziobiasty.
• Trzon w przekroju poprzecznym posiada trójkątny kształt.
• Koniec dalszy stanowi głowa kości łokciowej.

• Położona bocznie (w kierunku bocznym). Krótsza od kości łokciowej.
• Koniec bliższy tworzy głowa kości promieniowej, którą od trzonu oddziela szyjka.
• Koniec dalszy posiada skierowaną ku dołowi powierzchnię stawową nadgarstkową, po stronie przyśrodkowej: wcięcie łokciowe, a po stronie bocznej: wyrostek rylcowaty.

Kości nadgarstka ułożone są w dwa szeregi, każdy zawiera 4 kości:

• Szereg bliższy (kość łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata).
• Szereg dalszy (kość czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata).

Kości nadgarstka to kości krótkie.

• Numeracja 1-5 (od kciuka do małego palca).
• Trójkątny kształt w przekroju poprzecznym.

Kości śródręcza to kości długie.

• Po 3 u każdego palca z wyjątkiem kciuka (który ma 2 paliczki).
• Określane jako paliczek bliższy, środkowy i dalszy (kciuk: bliższy i dalszy).

Paliczki to kości długie.

Składa się z:

1. Rękojeści
2. Trzonu
3. Wyrostka mieczykowatego

W miejscu połączenia rękojeści i trzonu znajduje się kąt mostka. Przyłącza się tu II żebro (druga para żeber).

Mostek może służyć jako miejsce punkcji przeprowadzonej w celu uzyskania szpiku kostnego. Mostek jest kością płaską, a w tego typu kościach przez całe życie dochodzi do wytwarzania szpiku kostnego.

Jest 12 par żeber, podzielonych następująco:

1. Żebra prawdziwe: 7 górnych par, które łączą się z mostkiem bezpośrednio.
2. Żebra rzekome: trzy kolejne pary (czyli 8, 9 i 10). Łączą się z mostkiem przy pomocy łuku żebrowego.
3. Żebra wolne (pary 11 i 12): nie łączą się z mostkiem.

1. Podgrzebieniowy
2. Nadgrzebieniowy
3. Obły większy
4. Obły mniejszy
5. Podłopatkowy
6. Naramienny

W pierwszej kolejności proszę zwrócić uwagę na grupy i ich podział. Następnie na treści wytłuszczone.

Unerwione przez nerw pośrodkowy i nerw łokciowy. Zapewniają ruchomość palców ręki.

Tętnice

• Tętnica ramienna. Jej puls wykorzystywany jest do pomiaru ciśnienia. Tętnica ta oddaje liczne gałęzie (dzieli się na mniejsze tętnice):
  • Tętnica głęboka ramienia
  • Tętnica poboczna łokciowa górna
  • Tętnica poboczna łokciowa dolna
  • Tętnica promieniowa: gałąź końcowa
  • Tętnica łokciowa: gałąź końcowa

Żyły

Żyły głębokie ramienia:

• Żyły ramienne, otrzymujące krew żylną z żył łokciowych i żył promieniowych.

Żyły powierzchowne ramienia:

• Żyła odłokciowa
• Żyła odpromieniowa

Tętnice

• Tętnica promieniowa (jest to końcowa gałąź tętnicy ramiennej).
• Tętnica łokciowa (jest to końcowa gałąź tętnicy ramiennej).
• Tętnica dłoniowa powierzchowna (łuk dłoniowy powierzchowny): utworzona głównie przez tętnicę łokciową.
• Tętnica dłoniowa głęboka (łuk dłoniowy głęboki: utworzona głównie przez tętnicę promieniową.

Żyły

Żyły powierzchowne:

• Żyła odpromieniowa.
• Żyła odłokciowa.

Żyły głębokie:

• Żyły międzykostne przednie.
• Żyły międzykostne tylne.
• Łuk żylny dłoniowy głęboki.

Jama pachowa znajduje się u nasady kończyny górnej.

Ograniczenia:

• Przednie:
  1. Mięsień piersiowy większy
  2. Mięsień piersiowy mniejszy
• Przyśrodkowe:
  1. Mięsień zębaty przedni
• Tylne:
  1. Mięsień najszerszy grzbietu
  2. Mięsień podłopatkowy
  3. Mięsień obły większy
• Boczne:
  1. głowa i szyjka chirurgiczna kości ramiennej
  2. mięsień kruczo-ramienny
  3. głowa krótka mięśnia dwugłowego

1. Podobojczykowa część splotu ramiennego (nadobojczykowa część tego splotu znajduje się z kolei w trójkącie szyi).
2. Węzły chłonne pachowe
3. Tętnica i żyła pachowa
4. Nerwy: piersiowy długi i międzyżebrowo-ramienny
5. Tkanka tłuszczowa
6. Tkanka łączna wiotka

Przepona jest kopułą mięśniową oddzielającą klatkę piersiową (jamę piersiową) od jamy brzusznej. Jest głównym mięśniem oddechowym, rozszerzającym i powiększającym klatkę piersiową.
Bierze ponadto znaczny udział w tworzeniu tłoczni brzusznej, która niezbędna jest do: oddawania stolca, moczu, wymiotów, kaszlu, a także porodu.

Skurcz przepony = obniżenie przepony = wdech
Rozkurcz przepony = uniesienie przepony = wydech

Ruchy przepony odbywają się autonomicznie, bez udziału świadomości. Nie jest możliwe świadome, bezpośrednie wpływanie na pracę przepony.

W popularnych zagadnieniach dotyczących “mówienia lub śpiewania z przepony” chodzi raczej o uważną pracę z oddechem, która wpływa równowagę pomiędzy działaniem układu nerwowego współczulnego i przywspółczulnego, co pośrednio może wpłynąć na pracę narządów unerwianych autonomicznie, do których zalicza się przepona.

Przepona dzieli się na dwie części: